روغن گیربکس
روغن گیربکس چیست؟
روغن گیربکس که با نام واسکازین نیز شناخته می‌شود، یک سیال روان‌کننده تخصصی است که برای عملکرد صحیح و محافظت از اجزای داخلی سیستم انتقال قدرت (گیربکس) خودرو طراحی شده است.
این روغن وظایف حیاتی متعددی را بر عهده دارد که شامل روانکاری چرخ‌دنده‌ها و یاتاقان‌ها برای کاهش اصطکاک و سایش، انتقال حرارت تولید شده در گیربکس به بیرون برای جلوگیری از داغ شدن بیش از حد، و محافظت از قطعات فلزی در برابر خوردگی و زنگ‌زدگی می‌شود. بدون وجود روغن گیربکس باکیفیت، قطعات متحرک گیربکس به سرعت فرسوده شده و هزینه‌های تعمیر سنگینی را به مالک خودرو تحمیل می‌کنند.
خرید روغن گیربکس اصل
خرید روغن گیربکس اصل و باکیفیت، تضمین‌کننده سلامت و طول عمر سیستم انتقال قدرت خودروی شماست. با توجه به وجود محصولات تقلبی و بی‌کیفیت در بازار که می‌توانند آسیب‌های جدی به گیربکس وارد کنند، تهیه این محصول از یک منبع معتبر اهمیت ویژه‌ای دارد.
فروشگاه‌های تخصصی و نمایندگی‌های مجاز، بهترین مکان برای خرید هستند. فروشگاه اویل کار با ارائه ضمانت اصالت کالا، این اطمینان را به شما می‌دهد که محصولی اورجینال و منطبق با استانداردهای جهانی خریداری می‌کنید.
هنگام خرید، به نکات زیر توجه ویژه‌ای داشته باشید تا از اصالت کالا مطمئن شوید:
- بسته‌بندی و پلمپ: محصول باید دارای بسته‌بندی باکیفیت، چاپ واضح و بدون غلط املایی و درب پلمپ باشد. هرگونه نشتی یا تغییر شکل در ظرف می‌تواند نشانه تقلبی بودن آن باشد.
- قیمت منطقی: از خرید روغن‌هایی که قیمت آن‌ها به شکل غیرعادی پایین است، خودداری کنید. قیمت بسیار ارزان اغلب نشان‌دهنده کیفیت پایین یا تقلبی بودن محصول است.
- کد استعلام اصالت: بسیاری از برندهای معتبر کدی را برای استعلام اصالت روی بسته‌بندی درج می‌کنند که می‌توانید از طریق پیامک یا وب‌سایت رسمی آن برند، از اصل بودن کالا اطمینان حاصل کنید.
قیمت روغن گیربکس
قیمت روغن گیربکس تحت تأثیر عوامل مختلفی تعیین می‌شود و به همین دلیل در بازار با طیف وسیعی از قیمت‌ها مواجه می‌شویم.
مهم‌ترین عامل تعیین‌کننده قیمت روغن گیربکس، نوع گیربکس (دستی یا اتوماتیک) است؛ به طور کلی، روغن گیربکس‌های اتوماتیک به دلیل فرمولاسیون پیچیده‌تر و استفاده از افزودنی‌های خاص، قیمت بالاتری نسبت به روغن گیربکس‌های دستی دارند. علاوه بر این، برند سازنده، سطح کیفی (API)، و تکنولوژی ساخت (مینرال، نیمه‌سنتتیک یا تمام‌سنتتیک) نیز نقش مهمی در قیمت‌گذاری این محصول ایفا می‌کنند.
تفاوت روغن گیربکس دستی و اتوماتیک
روغن گیربکس دستی (MTF) و روغن گیربکس اتوماتیک (ATF) دو سیال کاملاً متفاوت با فرمولاسیون و کاربردهای منحصربه‌فرد هستند و هرگز نباید به جای یکدیگر استفاده شوند.
روغن گیربکس دستی غلیظ‌تر است و وظیفه اصلی آن روانکاری چرخ‌دنده‌ها و تحمل فشارهای مکانیکی بسیار بالا (Extreme Pressure) است. به همین دلیل، حاوی افزودنی‌های گوگردی برای محافظت از دنده‌ها در برابر سایش شدید است. این روغن‌ها معمولاً بوی تندی دارند.
در مقابل، روغن گیربکس اتوماتیک بسیار رقیق‌تر است و علاوه بر روانکاری، وظایف بسیار پیچیده‌تری مانند انتقال نیروی هیدرولیک، خنک‌کاری سیستم و ایجاد اصطکاک لازم برای عملکرد صحیح کلاچ‌ها را بر عهده دارد.
این روغن‌ها معمولاً به رنگ قرمز یا سبز هستند تا از سایر روغن‌های خودرو متمایز شوند و حاوی مجموعه‌ای از افزودنی‌های ضدکف، ضد اکسیداسیون، پاک‌کننده‌ها و بهبوددهنده‌های اصطکاک هستند. استفاده از روغن اشتباه در هر یک از این گیربکس‌ها می‌تواند منجر به تعویض دنده نامناسب، لغزش کلاچ‌ها و در نهایت خرابی کامل گیربکس شود.
برای انتخاب دقیق روغن متناسب با خودروی خود، می‌توانید از مشاوره تخصصی کارشناسان فروشگاه اویل کار بهره‌مند شوید.
| ویژگی | روغن گیربکس دستی (MTF) | روغن گیربکس اتوماتیک (ATF) |
|---|---|---|
| وظیفه اصلی | روانکاری و تحمل فشار شدید | انتقال نیروی هیدرولیک و روانکاری |
| ویسکوزیته (غلظت) | بالا (مانند 75W-90) | پایین |
| رنگ | معمولاً زرد یا قهوه‌ای | معمولاً قرمز یا سبز |
| افزودنی‌های کلیدی | افزودنی‌های فشار بالا (EP) | بهبوددهنده‌های اصطکاک، پاک‌کننده‌ها |
| کاربرد | گیربکس‌های دنده‌ای | گیربکس‌های اتوماتیک، سیستم هیدرولیک فرمان |
انواع روغن گیربکس خودرو (مینرال، سنتتیک و …)
روغن‌های گیربکس نیز مانند روغن موتور، بر اساس نوع روغن پایه به کار رفته در تولیدشان به سه دسته اصلی تقسیم می‌شوند. انتخاب هر یک از این انواع بستگی به مدل خودرو، تکنولوژی گیربکس و توصیه‌های شرکت سازنده دارد.
روغن گیربکس مینرال (Mineral): این نوع روغن از تصفیه مستقیم نفت خام به دست می‌آید، فرآیند تولید ساده‌تر و در نتیجه قیمت ارزان‌تری دارد. روغن‌های مینرال برای گیربکس‌های قدیمی‌تر و خودروهایی که شرایط کاری سختی ندارند، مناسب هستند اما عمر مفید کوتاه‌تری دارند و باید زودتر تعویض شوند.
روغن گیربکس نیمه‌سنتتیک (Semi-Synthetic): این روغن از ترکیب روغن پایه معدنی و سنتتیک تولید می‌شود و تعادلی میان قیمت و کارایی ارائه می‌دهد. این نوع روغن مقاومت بهتری در برابر حرارت و اکسیداسیون نسبت به نوع معدنی دارد و برای طیف گسترده‌ای از خودروهای امروزی مناسب است.
روغن گیربکس تمام‌سنتتیک (Fully Synthetic): این نوع پیشرفته‌ترین و باکیفیت‌ترین روغن گیربکس است که در آزمایشگاه و طی فرآیندهای پیچیده مهندسی می‌شود. روغن‌های سنتتیک پایداری حرارتی فوق‌العاده‌ای دارند، در دماهای پایین عملکرد بهتری از خود نشان می‌دهند و عمر بسیار طولانی‌تری دارند.
این روغن‌ها بهترین انتخاب برای گیربکس‌های اتوماتیک مدرن، خودروهای اسپرت و خودروهایی هستند که تحت فشار بالا کار می‌کنند.
بهترین روغن گیربکس برای خودروهای ایرانی و خارجی
انتخاب “بهترین” روغن گیربکس کاملاً به مدل خودرو و توصیه‌های کارخانه سازنده بستگی دارد. هر گیربکس برای عملکرد بهینه به روغنی با سطح گرانروی (Viscosity) و سطح کیفی (API) مشخصی نیاز دارد که این اطلاعات در دفترچه راهنمای خودرو درج شده است.
به عنوان مثال، برای بسیاری از خودروهای ایرانی با گیربکس دستی مانند پژو ۴۰۵ یا پراید، استفاده از روغن‌هایی با گرید 75W-80 یا 85W-90 و سطح کیفی API GL-4 یا GL-5 رایج است.
در مقابل، برای خودروهای خارجی با گیربکس‌های اتوماتیک پیشرفته، نیاز به روغن‌های ATF تمام‌سنتتیک با استانداردهای خاص همان شرکت (مانند Dexron VI برای جنرال موتورز یا SP-IV برای هیوندای و کیا) است.
بسیار مهم است که از روغن‌های تولید شده توسط برندهای معتبر استفاده کنید. برندهایی مانند والوالین، لیکومولی، کاسترول و توتال در سطح جهانی شناخته شده هستند و برندهای ایرانی معتبری مانند بهران، پارس و ایرانول نیز محصولاتی باکیفیت و مطابق با استانداردهای روز تولید می‌کنند.
فروشگاه اویل کار مجموعه‌ای کامل از روغن‌های گیربکس برندهای معتبر داخلی و خارجی را برای انواع خودروها عرضه می‌کند.
چه زمانی باید روغن گیربکس تعویض شود؟
زمان تعویض روغن گیربکس به نوع گیربکس (دستی یا اتوماتیک)، نوع روغن مصرفی و شرایط رانندگی (رانندگی در شهر و ترافیک سنگین یا رانندگی در جاده) بستگی دارد. برخلاف روغن موتور، روغن گیربکس عمر طولانی‌تری دارد اما دائمی نیست و نیاز به تعویض دوره‌ای دارد.
گیربکس دستی: به طور میانگین، روغن گیربکس دستی باید بین ۴۰,۰۰۰ تا ۸۰,۰۰۰ کیلومتر تعویض شود.
گیربکس اتوماتیک: این گیربکس‌ها به دلیل پیچیدگی و حساسیت بیشتر، نیاز به توجه ویژه‌ای دارند. توصیه عمومی برای تعویض روغن گیربکس اتوماتیک بین ۵۰,۰۰۰ تا ۱۰۰,۰۰۰ کیلومتر است.
رانندگی پرشتاب، حمل بارهای سنگین و رانندگی مداوم در ترافیک شهری، عمر روغن را کاهش می‌دهد و ممکن است نیاز به تعویض زودتر آن باشد. بهترین راهکار، مراجعه به دفترچه راهنمای خودرو و پیروی از برنامه سرویس و نگهداری توصیه شده توسط کارخانه است.
علائم کم شدن یا خرابی روغن گیربکس
گیربکس یکی از قطعات گران‌قیمت خودرو است و نادیده گرفتن علائم هشداردهنده آن می‌تواند منجر به هزینه‌های گزاف شود. کم شدن سطح روغن (به دلیل نشتی) یا از دست رفتن کیفیت آن (خرابی) نشانه‌های مشخصی دارد که باید به آن‌ها توجه کرد.
در گیربکس‌های دستی، شایع‌ترین علامت، سخت جا رفتن دنده‌ها، به خصوص در هوای سرد است. همچنین شنیدن صدای زوزه یا ساییدگی از گیربکس می‌تواند نشانه کمبود یا خرابی روغن باشد.
در گیربکس‌های اتوماتیک، علائم پیچیده‌تر و جدی‌تر هستند. لرزش خودرو هنگام تعویض دنده، تاخیر در درگیر شدن دنده‌ها (مثلاً وقتی دنده را از حالت P به D تغییر می‌دهید، خودرو با تاخیر حرکت می‌کند)، بالا رفتن دور موتور بدون افزایش متناسب سرعت (که به آن گاز هرز خوردن می‌گویند) و بوی سوختگی از ناحیه گیربکس، همگی هشدارهایی جدی مبنی بر وجود مشکل در سیستم روغن گیربکس هستند.
در صورت مشاهده هر یک از این علائم، بهتر است در اسرع وقت به تعمیرگاه مراجعه کرده و برای خرید روغن جایگزین، به مراکز معتبری مانند فروشگاه اویل کار سر بزنید.
علائم تعویض روغن گیربکس اتوماتیک
گیربکس‌های اتوماتیک به دلیل ساختار پیچیده‌تر، نسبت به کیفیت و سطح روغن بسیار حساس‌تر هستند. تشخیص زمان مناسب برای تعویض روغن در این نوع گیربکس‌ها برای جلوگیری از آسیب‌های پرهزینه، حیاتی است.
اگرچه بهترین کار پیروی از برنامه زمان‌بندی شرکت سازنده است، اما برخی علائم به شما هشدار می‌دهند که زمان تعویض روغن فرا رسیده یا حتی از آن گذشته است.
این علائم به شما کمک می‌کنند تا قبل از وقوع آسیب جدی، اقدام لازم را انجام دهید. برای تهیه روغن گیربکس اتوماتیک اصل، می‌توانید به فروشگاه اویل کار مراجعه کنید تا از کیفیت و استاندارد محصول اطمینان حاصل نمایید.
- تغییر رنگ روغن: روغن گیربکس اتوماتیک نو، شفاف و به رنگ قرمز روشن است. اگر با بررسی گیج روغن متوجه شدید که رنگ آن به قهوه‌ای تیره یا سیاه تغییر کرده، این نشانه اکسید شدن و از بین رفتن کیفیت روغن است.
- بوی سوختگی: اگر روغنی که از گیربکس چک می‌کنید بوی سوختگی تندی می‌دهد، به این معنی است که گیربکس بیش از حد داغ شده و روغن خاصیت خود را از دست داده است.
- مشکل در تعویض دنده: هرگونه ضربه (تقه زدن)، تاخیر، یا لغزش در هنگام تعویض دنده‌ها می‌تواند مستقیماً به کیفیت پایین روغن مربوط باشد.
- نشت روغن: مشاهده هرگونه لکه روغن قرمز رنگ در زیر خودرو، نشانه واضحی از نشتی است که باید فوراً بررسی شود.
