معنی اعداد و کدهای روی ظرف روغن موتور | SAE و API به زبان ساده

کیفیت روغن موتور از مهم‌ترین عوامل مؤثر بر عملکرد موتور خودروهای دیزلی و بنزینی است. برای خرید مناسب‌ترین نوع، لازم است با معنی اعداد روغن موتور آشنایی پیدا کنید. کیفیت این محصولات هم مانند هر محصول دیگری با استانداردهای خاصی نظیر SAE و API دسته‌بندی می‌شود.

اعداد روی روغن موتور میزان گرا‌نروی آن را نشان می‌دهند. با مطالعه این اعداد و کدها، می‌توانید مناسب‌ترین سیال را در فصول گرم و سرد برای محافظت از موتور خودروی خود تهیه کنید. در ادامه، راهنمای تفسیر تمام این اعداد و کدهای روی روغن موتور را شرح می‌دهیم.

معنی اعداد روغن موتور

شاید سردرگمی پس از مطالعه بسته‌بندی روغن موتور برای شما هم پیش آمده باشد. با اطلاع از معنی اعداد روی روغن موتور، می‌توانید گرانروی آن‌ها را در دماهای مختلف تشخیص دهید. عددی که پیش از W درج می‌شود، عملکرد این سیال را در سرما نشان می‌دهد. عدد ثبت‌شده بعد از خط تیره هم گرانروی محصول در دمای بالا و سطح مقاومت آن در برابر گرما و اکسید شدن را نمایش می‌دهد.

به‌عبارتی، اعدادی که روی بسته‌بندی این محصولات دیده می‌شوند، توسط انجمن مهندسان خودرو (SAE) مشخص شده‌اند و گرانروی آن‌ها را در دماهای متنوع نشان می‌دهند. درجه‌بندی‌ که SAE ارائه داده، به‌صورت XXW-YY است. به زبان ساده می‌توانید کدهایی نظیر 5W-30 یا 10W-40 را روی روغن موتورها مشاهده کنید.

در این مثال‌ها، معنی اعداد روغن موتور (۱۰ و ۵)، ویسکوزیته آن در دماهای پایین است. با کاهش این عدد، این سیال در دماهای سرد رقیق‌تر باقی ‌مانده و به استارت خوردن بهتر خودرو در فصول سرد کمک می‌کند.

از مزایای این محصول می‌توان به کاهش استهلاک قطعات هنگام استارت زدن ماشین در زمستان اشاره کرد. اعدادی هم که پس از خط تیره وجود دارند (در مثال بالا اعداد ۳۰ و ۴۰)، ویسکوزیته را در دماهای گرم‌تر نشان می‌دهند.

هر چه عدد بعد از خط تیره یک محصول بیشتر باشد، روغن در دماهای بالا غلیظ‌تر بوده و از قطعات موتور به‌خوبی محافظت می‌کند. با افزایش این عدد، احتمال سایش زودرس هم کاهش پیدا می‌کند. همان‌طور که می‌بینید، با آشنایی با معنی اعداد روغن موتور می‌توانید دریابید که کدام محصول مناسب خودرو شما است و آن را تهیه کنید.

دسته‌بندی استانداردهای روغن موتور

این محصولات مطابق با استانداردهای بین‌المللی گوناگونی درجه‌بندی می‌شوند. هر کدام از این استانداردها هم برای عملکرد و دوام روغن موتورها، دارای معیارهای متفاوتی هستند. با اطلاع از این استانداردها، مصرف‌کنندگان به‌راحتی می‌توانند محصول متناسب با نیازهای خودروی خود را تشخیص داده و آن را تهیه کنند.

معیارهایی که در این استانداردها در نظر گرفته می‌شوند شامل ویسکوزیته، پایداری حرارتی، افزودنی‌ها، میزان سایش و… هستند. با آگاهی از معنی اعداد روغن موتور، هنگام خرید می‌توانید انتخاب هوشمندانه‌ای داشته باشید، مصرف سوخت و استهلاک خود را کاهش داده و طول عمر قطعات را افزایش دهید. دو مورد از مهم‌ترین استانداردها به شرح زیر هستند..

استاندارد SAE

کلمه SAE مخفف Society of automotive engineers است. این کلمه به‌معنای انجمن مهندسین خودرو بوده و تولیدکنندگان طبق آن اعداد درج شده روی روغن موتورها را مشخص می‌کنند. این اعداد بین ۰ تا ۶۰ قرار دارند و شاخص گرانروی روغن موتور که به آن ویسکوزیته نیز می‌گویند را نشان می‌دهند.

برای نمایش کم‌ترین گرانروی، روی بسته‌بندی محصول عدد صفر درج می‌شود. هر چه ویسکوزیته یک سیال کم‌تر باشد، جاری شدن آسان‌تر بوده و به‌عبارتی رقیق‌تر است. بدین‌ترتیب، با افزایش گرانروی، روغن موتور غلیظ‌تر می‌شود. با اطلاع از تفسیر کدها و معنی اعداد روغن موتور، می‌توانید اطلاعات ارزنده‌ای در مورد ویسکوزیته و ویژگی‌های آن به‌دست آورید.

لازم است بدانید تولیدکنندگان با درج حرف W روی محصولات خود که مخفف کلمه winter است، حداقل گرانروی را نشان می‌دهند. از این محصولات معمولاً در فصل زمستان استفاده می‌شود‌. علاوه ‌بر این، این سیالات باتوجه‌به اصول SAE از دو دسته مونوگرید و مالتی گرید تشکیل شده‌اند.

محصولاتی که در زمستان کاربرد دارند و ویسکوزیته آن‌ها بین ۰ تا ۳۰ است، در دسته مونوگرید قرار می‌گیرند. سیالاتی هم که گرانروی‌ آن‌ها بین ۳۱ الی ۶۰ است، مالتی‌گرید هستند. روغن موتورهای مالتی‌گرید برای استفاده در آب وهوای گرم نظیر تابستان توصیه می‌شوند.

API

API مخفف کلمه American Petroleum Institute بوده که به‌معنای مؤسسه نفت آمریکا است. به کمک استانداردهای این مؤسسه، می‌توان کیفیت و نوع روغن موتور را تعیین کرد. اگر می‌خواهید بدانید کدام محصولات مناسب خودروهای دیزلی و کدام مناسب خودروهای بنزینی هستند، باید تفسیر کدها و معنی اعداد روغن موتور را بدانید.

بدین‌ترتیب، اگر روی بسته‌بندی روغن موتوری کد API C را مشاهده کردید، باید بدانید این محصول برای خودروهای دیزلی قابل استفاده است. در صورت مواجهه با کد API S هم می‌توانید به مناسب بودن آن روغن برای اتومبیل‌های بنزینی پی ببرید. همان‌طور که گفته شد،API به درجه‌بندی کیفیت این محصولات هم می‌پردازد.

در نتیجه، حروفی که بعد از حروف S و C درج می‌شوند، کیفیت این سیال را بررسی می‌کنند. برای نمونه‌های مناسب خودروهای بنزینی از حروف A و N استفاده می‌شود. حروف A تا J هم نشان‌دهنده کیفیت محصولات قابل ‌استفاده برای خودروهای گازوئیلی هستند. هر چه حرف درج‌شده از A دورتر باشد، به‌معنای باکیفیت بودن آن است. لازم به ذکر است که برای موتورهای دیزلی دو زمانه عدد ۲ و برای چهارزمانه‌ها عدد ۴ پس از آخرین حرف دیده می‌شوند.

کدهای درجه کیفیت روغن موتور بنزینی

با اطلاع از معنی اعداد روغن موتور و همچنین کدهای درج‌شده روی بسته‌بندی، می‌توان محصولی که بیشترین با موتور سازگاری دارد را انتخاب کرد. همان‌طور که گفته شد، در استاندارد API، هر چه حرف انگلیسی درج‌شده فاصله بیشتری با A داشته باشد، کیفیت محصول بیشتر است. سطوح مختلف درجه کیفیت این محصولات با تفسیر کدهای مربوطه به شرح زیر هستند:

• SA: برای موتورهای بنزینی که پس از سال ۱۹۳۰ تولید شده‌اند، مناسب نیستند. این سیالات فاقد مواد افزودنی بوده و عملکرد خودروهای جدید را مختل می‌کنند.
• SB: برای خودروهای تولید شده بعد از سال ۱۹۵۱ مناسب نیستند و از حداقل ماده افزودنی نظیر ضداکسیداسیون و ضدسایش برخوردار هستند.
• SC: برای خودروهای ساخت پس از ۱۹۶۷، مناسب نیستند. این روغن‌ها حاوی ماده افزودنی ضدخوردگی و ضدساییدگی هستند.
• SD: از این روغن‌ها برای خودروهای ساخته‌شده پس از ۱۹۷۱ استفاده نمی‌شود. در این محصولات ماده افزودنی ضدزنگ هم وجود دارد.

کدهای درجه کیفیت روغن موتور دیزلی

از استاندارد API برای درجه‌بندی کیفیت روغن موتورهای دیزلی هم استفاده می‌شود و با اطلاع از معنی کدها و اعداد روغن موتور، می‌توان باکیفیت‌ترین محصول را جهت کاهش فرسودگی موتور خودرو تهیه کرد. روی این محصولات مخصوص موتور دیزلی حرف C درج می‌شود، ولی حرف دیگری هم پس از آن برای نشان دادن سطح کیفیت محصول به‌چشم می‌خورد. این محصولات با استانداردهای CA تا CK-4 عرضه می‌شوند. کد CA نشان‌دهنده روغن موتور سطح پایه و CK-4 نشان‌دهنده نوع پیشرفته این سیال است.

سخن پایانی

با دانستن معنی اعداد روغن موتور، می‌توانید تشخیص دهید کدام ‌محصول برای استفاده در فصول سرد و کدام‌ها برای فصول گرم مناسب هستند. این اعداد غلظت سیال را برای خودروهای دیزلی و بنزینی در دماهای مختلف نشان می‌دهند. استاندارد SAE روغن موتور را باتوجه‌به ویسکوزیته‌ درجه‌بندی کرده و API هم به دسته‌بندی ‌کیفیت و نوع این‌ محصولات (مناسب موتورهای دیزلی یا بنزینی) می‌پردازد. در فصول سرد برای حفاظت از موتور، لازم است از محصولاتی با ویسکوزیته پایین استفاده کنید.

سؤالات متداول

• معنی اعداد روغن موتور چیست؟

این اعداد اطلاعات مهمی را در مورد ویسکوزیته محصول در دماهای بالا و پایین ارائه می‌دهند.

• طبقه‌بندی روغن‌ها مطابق چه استانداردهایی است؟

این محصولات را باتوجه‌به استانداردهای SAE و API دسته‌بندی می‌کنند.

• معنی عددی که قبل از W درج می‌شود چیست؟

این عدد ویسکوزیته را در دماهای مختلف نشان می‌دهد.

• عدد درج شده پس از خط تیره به چه معناست؟

این عدد ویسکوزیته روغن را در دماهای بالا نشان می‌دهد.